काठमाडौं बन्यो विश्वको सबैभन्दा प्रदूषित शहर, स्वास्थ्यका लागि गम्भीर खतरा

काठमाडौं । काठमाडौं विश्वका प्रमुख शहरहरूमा वायु गुणस्तर सूचकांक (ए.क्यू.आई.) को हिसाबले सबैभन्दा बढी प्रदूषणको सामना गर्दैछ। काठमाडौंको ए.क्यू.आई. हाल २८० रहेको छ, जुन स्वास्थ्यको लागि अत्यधिक हानिकारक स्तरमा पर्छ। यो सूचकांकले काठमाण्डूको वायु प्रदूषणको गम्भीर स्थितिलाई जनाउँछ।

विश्वका अन्य प्रमुख शहरहरूको तुलनामा काठमाडौंले सबैभन्दा खराब वायु गुणस्तर प्रदर्शन गरेको छ। बगदाद (इराक) दोस्रो स्थानमा छ, जहाँ ए.क्यू.आई. २०३ छ। दिल्ली (भारत) तेस्रो स्थानमा १८९ ए.क्यू.आई. देखिएको छ। प्रदूषणको उच्च स्तरले स्थानीय जनस्वास्थ्यमा प्रतिकूल असर पार्न सक्ने संभावना बढाएको छ, जसले वासिन्दाहरूसँग श्वासप्रश्वास समस्याहरू उत्पन्न गर्न सक्छ।

वायु प्रदूषणका हिसाबले चाड, बंगलादेश, पाकिस्तान, लोकतान्त्रिक गणराज्य कङ्गो र भारत प्रमुख देशहरूमा रहेका छन्। चाडमा ए.क्यू.आई. १७६ छ, बंगलादेशमा १६७, पाकिस्तानमा १६४, कङ्गोमा १५३ र भारतमा १३८ ए.क्यू.आई. देखिएको छ। यी देशहरूमा प्रदूषणको स्तर अत्यधिक रहेको छ, जसले जनस्वास्थ्यको लागि खतरनाक अवस्था उत्पन्न गरेको छ।

वायु प्रदूषण दीर्घकालीन श्वासप्रश्वास समस्याहरू, हृदय रोग र अन्य स्वास्थ्य समस्याहरू निम्त्याउन सक्छ। काठमाडौं जस्तो प्रदूषित शहरमा बसोबास गर्ने मानिसहरूका लागि यसले श्वासप्रश्वास प्रणालीमा नकारात्मक असर पार्न सक्छ। वायु गुणस्तर सूचकांक (ए.क्यू.आई.) वायुमण्डलको प्रदूषणको स्तर मापन गर्न प्रयोग गरिन्छ र यसले जनस्वास्थ्यको जोखिमलाई देखाउँछ। उच्च ए.क्यू.आई. स्तरका शहरहरूमा वायु प्रदूषण स्वास्थ्यका लागि हानिकारक हुन्छ र दीर्घकालीन शारीरिक समस्याहरू निम्त्याउँछ।

न्यूजील्याण्ड सबैभन्दा कम ए.क्यू.आई. (२४) भएको देश हो, जहाँ वायु गुणस्तर उत्कृष्ट छ। अन्य सफा वायु भएका देशहरूमा बर्मुडा, बहामास र आइसल्यान्ड रहेका छन्, जहाँ ए.क्यू.आई. १४ देखि २२ को बीचमा रहेको छ।