सरकारको सक्रियताकाबीच किन शेयर लगानीकर्ताको मनोबल कमजोर ?

काठमाडौँ । दशैंपछि खुलेको शेयर बजार आज पनि ओरालो यात्रा गर्दैछ । लगानीकर्ताको मनोबल कमजोर भएपछि बजार राताम्य भएको छ र कारोबारमा गिरावट निरन्तर देखिएको छ । लगानीकर्ताले आशा गरेका सुधार र सरकारको सक्रिय कदमका बाबजुद बजारले अपेक्षित गति लिन सकेको छैन ।

अर्थमन्त्री रामेश्वर खनालले पूँजीबजार सुधार कार्यदलको प्रतिवेदन कार्यान्वयनका लागि सम्बन्धित निकायलाई निर्देशन दिएका थिए । कार्यदलले बजार सुधारका लागि विस्तृत सुझावहरू पेश गरेको थियो जसमा नेप्से, धितोपत्र बोर्ड र नेपाल राष्ट्र बैंकले लिनुपर्ने उपाय समावेश थिए । तर, हालको बजार स्थितिले सुझाव कार्यान्वयन सुरु हुन थालेपनि बजारमा तत्काल सुधारको प्रभाव देखिन सकेको छैन । लगानीकर्ताको मनोबल कमजोर हुँदा बजारमा विश्वसनीयता अझै कमजोर रहेको बताइएको छ ।

हाल बनेको नयाँ सरकारले शेयर बजारका पक्षमा कति सक्रिय रहनेछ भन्ने विषयमा स्पष्टता नआएको कारण पनि बजारमा अनिश्चितता बढेको छ । अर्थमन्त्री खनालले सक्रियतापूर्वक कदम चाले पनि बजारले अपेक्षित लयमा आउन सकेको छैन । यससँगै पुराना राजनीतिक दलहरू—एमाले, कांग्रेस र माओवादी—नयाँ सरकारप्रति असन्तुष्ट रहँदा राजनीतिक अस्थिरताको वातावरण झन् बढेको छ ।

सडक आन्दोलनको तयारी र विरोधका खबरहरूले लगानीकर्ताको मनोबलमा प्रत्यक्ष प्रभाव पारेको छ । नेपालमा शेयर बजारको मनोविज्ञानमा राजनीतिक उतारचढावको प्रभाव सधैं देखिँदै आएको छ र अहिले पनि यही अवस्था दोहोरिएको छ । हालैको जेन जेन आन्दोलनका समयमा विद्यार्थीमाथि गोली चलाउन आदेश दिने तत्कालीन गृहमन्त्री र तत्कालीन प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओली पक्राउ गर्ने प्रयासको समाचारले बजारमा अनिश्चितता थपेको छ । यसले लगानीकर्तामा आर्थिक गतिविधिमा असर पर्ने तनाव बढाएको छ ।

हालको परिस्थितिमा, लगानीकर्ताहरू सावधान देखिएका छन् र शेयर बजार लामो समयसम्म राताम्य र उतारचढावयुक्त रहने सम्भावना देखिन्छ । राजनीतिक अस्थिरता, सडक आन्दोलनको डर र नयाँ सरकारले स्पष्ट नीति नलिनु यसमा मुख्य कारण हुन् । बजारमा सुधार ल्याउनका लागि सरकारले सकारात्मक कदम चाल्दा पनि समय लाग्ने देखिन्छ ।

विश्लेषकहरूका अनुसार, बजार सुधार कार्यदलका सुझाव तत्काल लागू भए पनि राजनीतिक वातावरण स्थिर नभएसम्म वास्तविक सुधार र लगानीकर्ताको विश्वास फेरि उकास्न चुनौती रहनेछ । यसै कारण, बजारले अझै आफ्नो गति फिर्ता लिन सकेको छैन र लगानीकर्ताले धैर्य राख्नुपर्ने अवस्था देखिएको छ ।

हालको राजनीतिक अस्थिरता र अनिश्चितता बजारमा प्रतिकूल असर गर्दै आएको छ । लगानीकर्ताले सावधानी अपनाइरहेका छन् र बजारमा स्थिरता र सुधार आउने निश्चितता अझै स्पष्ट छैन । बजार सुधार कार्यदलका १५ प्रमुख सुझावहरू कार्यान्वयनका लागि तयार छन्, तर राजनीतिक र सामाजिक वातावरण स्थिर नभएसम्म यसको प्रभाव पूर्ण रुपमा देखिन सक्ने अवस्था छैन ।

सरकार र सम्बन्धित निकायले शीघ्र र प्रभावकारी कदम चाल्न सके मात्र शेयर बजारमा दीर्घकालीन सुधार देखिने र लगानीकर्ताको मनोबल फेरि उच्च स्तरमा फर्किने विश्लेषकहरूले बताएका छन् । राजनीतिक अस्थिरता, सडक आन्दोलनको डर र अनिश्चित नीति वातावरणले लगानीकर्ताको भरोसा कमजोर बनाएको छ ।