आम्दानीभन्दा खर्च बढी, विकास बजेट अझै सुस्त
काठमाडौं । नेपाल सरकारको महालेखा नियन्त्रक कार्यालयले सार्वजनिक गरेको पछिल्लो तथ्यांकले चालु आर्थिक वर्षको सुरुवाती पाँच महिनामै सरकारी खर्च आम्दानीभन्दा अगाडि बढेको देखाएको छ। २०८२ मंसिर २९ सम्मको विवरणले राजस्व संकलन क्रमशः बढ्दै गए पनि विकास खर्च भने निकै कमजोर अवस्थामा रहेको संकेत गरेको छ।
चालु आर्थिक वर्षका लागि सरकारले १५ खर्ब ३३ अर्ब ४४ करोड ६९ लाख रुपैयाँ आम्दानी गर्ने लक्ष्य लिएको छ। तर, मंसिर मसान्तसम्म सरकारले ४ खर्ब १४ अर्ब ९० करोड २७ लाख रुपैयाँ मात्रै आम्दानी गर्न सकेको छ, जुन कुल लक्ष्यको करिब २७ प्रतिशत हो। यस अवधिमा कर राजस्वबाट ३ खर्ब ८२ अर्ब २३ करोड १० लाख रुपैयाँ संकलन भएको छ भने गैरकर राजस्व २४ अर्ब ७ करोड २७ लाख रुपैयाँमा सीमित रहेको छ। अनुदानतर्फको अवस्था झन् कमजोर देखिएको छ । लक्ष्यको तुलनामा अनुदान आम्दानी १० प्रतिशतभन्दा कम, करिब ५ अर्ब रुपैयाँमा सीमित भएको छ।
आम्दानीको प्रगति कमजोर रहँदा खर्च भने तुलनात्मक रूपमा तीव्र गतिमा बढेको छ। मंसिर मसान्तसम्म सरकारले कुल वार्षिक खर्च लक्ष्यको करिब २९ प्रतिशत खर्च गरिसकेको छ। चालु खर्चतर्फ सबैभन्दा बढी प्रगति देखिएको छ, जहाँ सरकारले लक्ष्यको एक तिहाइभन्दा बढी, झन्डै ४ खर्ब रुपैयाँ खर्च गरिसकेको छ।
तर, विकास निर्माणसँग जोडिएको पुँजीगत खर्च भने अत्यन्तै न्यून अवस्थामा रहेको छ। पाँच महिनाको अवधिमा सरकारले पुँजीगत शीर्षकमा ३४ अर्ब रुपैयाँ हाराहारी मात्रै खर्च गर्न सकेको छ, जुन लक्ष्यको करिब ८ प्रतिशत मात्र हो।
त्यस्तै, वित्तीय व्यवस्थापनतर्फको खर्च उल्लेखनीय रूपमा बढेको छ। यस अवधिमा सरकारको वित्तीय व्यवस्थापन खर्च लक्ष्यको करिब ३५ प्रतिशत पुगेको छ।
